• साकेलाको समाजशास्त्र

    नेपालको सबैभन्दा प्राचीन सभ्यता नै किराँत सभ्यता हो। यो संसारको सबैभन्दा प्राचीन सभ्यतामध्ये एक विशाल किराँत सभ्यता भारतीय उपमहाद्वीपमा अवस्थित थियो । आदिम प्रागैतिहासिक काल अघिदेखि नै प्राचीन नेपालवरपरको क्षेत्रमा किराँतीहरुले विचरण भूमि बनाएका थिए । किराँतीहरुको मुन्दुमअनुसार तयामा, खियामा र हेत्छाकुप्...

  • चुच्चे ढुंगो, छैन टुंगो

    नेपालका राजनीतिक दलहरूले अधिकारका लागि पटक–पटक क्रान्ति गर्न र त्यसलाई सफल बनाउन सके । तर, राजनीतिक परिवर्तनबमोजिम राज्य सत्ता सञ्चालन गर्नु र क्रान्तिको प्रतिफल आमजनतासम्म पुर्याउन उनीहरूका लागि सधैं चुनौतीको विषय बनिरह्यो । संवत् २००७ ले १०४ वर्षे राणा शासन अन्त्य गरी मुलुकमा प्रजातन्त्र स्थापना गर्यो । तत्काल...

  • जोखिममा महिला मानवअधिकार

    सन् २०२२ मा नेपालमा महिलाको मानवअधिकारको अवस्था कमजोर देखिएको छ । अनौपचारिक क्षेत्र सेवा केन्द्र (इन्सेक)को ‘नेपाल मानवअधिकार वर्ष पुस्तक २०२३’ मा देशभर कुल सात हजार तीन सय ७६ घटनामध्ये महिलामाथि हुने हिंसाका घटनामा सबैभन्दा बढी चार हजार दुई सय २८ जना पीडित देखिएको छ । इन्सेकद्वारा हालै आयोजित समारोहमा प्रतिनिधि...

  • महिनामा एकपटक नुहाउँछु

    महिना दिनमा आज नुहाएँ । म कात्तिकदेखि फागुनसम्म एकपटक, चैतदेखि असोजसम्म सातामा एकपटक नुहाउँछु । पानी भिजाको रुमालले दिनैपिछे पसिना पुच्छु । म दिनैपिछे पसिना निकाल्छु । सातामा एकपटक कपडा फेर्छु । भित्री कपडा भेस्ट र कट्टु दिनैपिछे फेर्छु । सातामा एकपटक कपडा धुन विद्यार्थीले सघाउँछन् । म दिनमा १० देखि २० पटक हात ...